Een paar duizend stemmen kunnen het verschil maken tussen winst en verlies – en mogelijk zelfs bepalen wie de nieuwe premier wordt.

Woensdagavond was er bij D66 reden tot feest. Rob Jetten kon volgens de exitpolls rekenen op 27 zetels, een flinke winst ten opzichte van de vorige verkiezingen.

De champagne stond koud, de felicitaties stroomden binnen en in partijhoofdkwartieren heerste euforie. Maar terwijl de nacht vorderde, begon het beeld langzaam te kantelen.

De PVV van Geert Wilders kwam steeds dichterbij. Nieuwe tellingen vanuit verschillende gemeenten zorgden ervoor dat het verschil tussen beide partijen slonk tot slechts 1.195 stemmen. Daarmee is de strijd spannender dan ooit. Beide partijen staan momenteel op 26 zetels, met nog een handvol gemeenten die hun uitslag moeten doorgeven.

▼ Ad by Refinery89

Een van die gemeenten die het tij deed keren, is Oude IJsselstreek. Daar behaalde D66 3.213 stemmen, maar de PVV kwam uit op 4.396 – een duidelijke voorsprong voor Wilders. Deze uitslag heeft de landelijke balans verder in het voordeel van de PVV doen doorslaan.

En het blijft niet bij die ene gemeente. Ook in andere regio’s, met name in het zuiden van het land, lijkt de PVV stevig te scoren. In Limburg, waar Wilders van oudsher een sterke achterban heeft, moet de telling nog worden afgerond. Het kan dus nog alle kanten opgaan.

Hoewel het grootste deel van Nederland inmiddels geteld is, zijn er nog acht gemeenten die hun uitslag niet volledig hebben doorgegeven. En juist die gemeenten kunnen doorslaggevend zijn. Het gaat om:

Amsterdam (80 procent geteld)
Hilversum (deels geteld)
Almere (96 procent geteld)
Venray
Helmond
Sint-Michielsgestel
Epe
Saba
Sint Eustatius

Daarnaast worden de stemmen van Nederlanders die in het buitenland wonen – de briefstemmers – pas in de komende dagen verwerkt. Ook die kunnen nog invloed hebben op het uiteindelijke resultaat.

De Kiesraad verwacht op 7 november de definitieve uitslag vast te stellen. Tot die tijd blijft het dus spannend wie zich de grootste partij van Nederland mag noemen.

Wat begon als een feestavond bij D66, is inmiddels omgeslagen in zenuwslopende onzekerheid. De partij van Rob Jetten leek lange tijd op weg naar een historische overwinning.

In veel stedelijke gebieden, zoals Utrecht, Leiden en Haarlem, behaalde D66 overtuigende resultaten. Maar de eindsprint van de PVV zorgt nu voor een grote domper.

▼ Ad by Refinery89

Campagnemedewerkers spreken van “een bizarre ontknoping” en geven toe dat ze dit scenario niet zagen aankomen. “Het voelde als een zekere winst, maar nu zijn we vooral aan het hopen,” zegt een D66-lid uit Amsterdam.

Bij de PVV is de sfeer compleet anders. Waar het in de vroege avond nog wat gelaten was, is de stemming inmiddels omgeslagen naar opwinding en hoop. Geert Wilders reageerde op X (voorheen Twitter) met een duidelijke boodschap:

“Zolang er geen 100% helderheid is, kan er geen verkenner van D66 aan de slag. We zullen alles doen om dit te voorkomen.”

Wilders laat hiermee doorschemeren dat hij zich klaarmaakt om het voortouw te nemen, mocht de PVV uiteindelijk als grootste partij uit de bus komen. Zijn aanhang spreekt van “de revanche van het volk” en ziet het als een symbolische overwinning op de gevestigde orde.

Volgens politiek analisten is de onverwachte wending te verklaren door een aantal factoren. Ten eerste blijkt de PVV veel beter te hebben gescoord in kleinere gemeenten, waar de opkomst relatief hoog was. In steden waar D66 traditioneel sterk is, bleef de opkomst daarentegen iets achter.

Daarnaast lijkt de partij van Wilders te hebben geprofiteerd van late kiezers – mensen die pas op de dag zelf besloten hun stem uit te brengen. Uit eerste analyses blijkt dat die groep in meerderheid koos voor de PVV.

Een andere factor is de briefstemmen van Nederlanders in het buitenland. Die stemmen zijn traditioneel gunstiger voor partijen als D66, maar worden pas later verwerkt. Daardoor is het beeld nu nog incompleet.

De mogelijkheid dat de PVV uiteindelijk de grootste wordt, zet de formatie volledig op scherp. Als Wilders bovenaan eindigt, zal hij proberen het initiatief te nemen bij de kabinetsvorming. Maar de kans dat andere partijen direct met hem in zee willen gaan, is klein.

▼ Ad by Refinery89

D66, VVD en GroenLinks/PvdA hebben eerder laten weten niet met Wilders te willen regeren. Mocht de PVV dus winnen, dan dreigt een politieke patstelling.

Tegelijkertijd betekent een D66-overwinning dat Rob Jetten de leiding krijgt bij de eerste verkenningsgesprekken – iets waar Wilders zich fel tegen verzet zolang er nog geen definitieve uitslag is.

Het land houdt zijn adem in terwijl de laatste stemmen worden geteld. De verkiezingen van 2025 dreigen uit te lopen op een van de spannendste races uit de recente geschiedenis.

Wat gisteravond nog leek op een overwinning voor D66, kan binnen enkele uren omslaan in een historische doorbraak voor de PVV. De komende dagen zullen uitwijzen wie uiteindelijk aan het roer komt te staan – Rob Jetten of Geert Wilders.

Eén ding is duidelijk: deze verkiezingsuitslag zal nog lang onderwerp van gesprek blijven.

De komende dagen worden de laatste stemmen verwerkt, inclusief die uit het buitenland. De Kiesraad zal op 7 november de definitieve uitslag bekendmaken. Tot die tijd blijft het een nek-aan-nekrace waarin elke stem telt.

Of Nederland straks een liberale premier krijgt in de vorm van Rob Jetten, of een rechtse leider als Geert Wilders – het is nog allesbehalve beslist. Eén gemeente, één telling, of één stem kan de geschiedenis herschrijven.