De Vlaamse regering zet een belangrijke stap in de strijd tegen hoge schoolfacturen. Op voorstel van Vlaams minister van Onderwijs Zuhal Demir (N-VA) zal de overheid voortaan actief controleren of scholen redelijke en correcte prijzen hanteren bij de aankoop van laptops. De maatregel moet de schoolfactuur voor ouders fors verlichten en misbruiken tegengaan.

Referentieprijzen voor elke school

Een laptop is vandaag onmisbaar in het onderwijs, maar de kosten worden vaak doorgeschoven naar de ouders. Uit onderzoek van het Rekenhof blijkt dat 70 procent van de ouders jaarlijks tot 150 euro betaalt voor een toestel dat via de school wordt gebruikt.

Daar wil Demir paal en perk aan stellen. “We moeten vermijden dat ouders nodeloos op kosten worden gejaagd. Daarom komen er referentieprijzen die in alle Vlaamse scholen gelden. Ze geven directies en ouders een betrouwbaar idee van hoeveel een laptop mag kosten,” legt ze uit.

De prijzen zijn vastgelegd als volgt:

€250 voor een budgetvriendelijke laptop (toestelprijs €205 + €45 onderhoud)

€275 voor een Chromebook (toestelprijs €225 + €50 onderhoud)

€475 voor een Apple iPad (toestelprijs €395 + €80 onderhoud)

€575 voor een Windows laptop (toestelprijs €475 + €100 onderhoud)

Gespreid over vier jaar komt dat bijvoorbeeld voor een Chromebook neer op €69 per jaar. Ouders mogenook altijd zelf een toestel kopen zolang het voldoet aan de vereisten van de school. (Lees verder onder de foto)

Strenge controles en mogelijke sancties

Nieuw is dat de overheid ook echt zal controleren of scholen deze prijzen respecteren. Dat gebeurt via steekproeven. Scholen die boven de referentieprijs gaan, worden daarop aangesproken en riskeren sancties. Ze kunnen een deel van hun subsidies verliezen en bovendien een boete krijgen die kan oplopen tot 20 procent van het subsidiebedrag.

Demir is duidelijk: “Voor het eerst zal er ook worden gecontroleerd of scholen die correcte prijzen in de praktijk hanteren. Doen zij dat niet, dan worden ze daarop aangesproken en kunnen er sancties volgen.”

Extra steun via Digiplan

Het initiatief maakt deel uit van het Digiplan, waarin 400 miljoen euro wordt geïnvesteerd in de digitalisering van het onderwijs. Van dat budget gaat 337 miljoen rechtstreeks naar laptops en ICT-projecten in scholen.

Scholen die de referentieprijzen respecteren, kunnen extra steun krijgen uit dit plan. Ze kunnen het geld gebruiken voor collectieve computerlokalen, laptopuitleendiensten, huurformules of kortingen voor kwetsbare gezinnen. Zo kan de totale kost voor ouders nog verder dalen.

“We zorgen ervoor dat ouders zo weinig mogelijk verschil zien op hun normale schoolfactuur. Naast de kortingen die we hen geven, wapenen we scholen en ouders ook om oneerlijke prijzen aan te vechten,” aldus Demir.

Transparantie verplicht

Er komen ook nieuwe regels rond transparantie. Scholen moeten in hun schoolreglement duidelijk vermelden hoeveel een laptop kost, welke onderhoudskosten erbij komen en welke sociale correcties mogelijk zijn. Ook moet duidelijk vermeld worden hoe ouders klacht kunnen indienen als ze vinden dat de prijzen te hoog zijn.

Daarnaast moeten scholen aantonen dat ze meerdere offertes hebben vergeleken en worden ze aangemoedigd om groepsaankopen te doen via raamcontracten. Dat levert schaalvoordelen op en drukt de prijzen verder.

Geld nog dit jaar naar scholen

Het Digiplan-budget wordt nog dit jaar doorgestort naar de scholen, vanaf november. De verdeling gebeurt op basis van het aantal leerlingen, met een extra compensatie voor het buitengewoon onderwijs. Van het totale budget vloeit 63 miljoen euro terug naar de Vlaamse begroting, wat helpt om de overheidsfinanciën in evenwicht te brengen.