Een stembusakkoord om geweld tegen vrouwen aan te pakken, krijgt brede steun van lijsttrekkers. Het manifest, een initiatief van (oud)politici, journalisten en wetenschappers, werd eerder al getekend door 171 burgemeesters en een reeks bekende Nederlanders.

Stel een nationaal actieplan op om geweld tegen vrouwen aan te pakken. Geef geweld tegen vrouwen prioriteit bij de politie. En evalueer elke vrouwenmoord, om te leren hoe dit te voorkomen. Dat zijn een aantal voorstellen uit het stembusakkoord ‘Stop geweld tegen vrouwen’, waaronder de lijsttrekkers van VVD, GroenLinks-PvdA en Ja21 hun handtekening hebben gezet.

Ook CDA, D66, Christenunie, SP en BBB hebben hun steun toegezegd, stelt oud-PvdA-politica Khadija Arbib, een van de initiatiefnemers. Vanwege die brede steun rekent ze erop punten uit het manifest terug te zien in het regeerakkoord van een nieuw kabinet. “Daar hebben ze voor getekend.” Met andere partijen, zoals de PVV, hoopt Arib nog in contact te komen.

Het stembusakkoord werd al gesteund door 171 burgemeesters, onder wie Femke Halsema van Amsterdam, Carola Schouten van Rotterdam en Sharon Dijksma van Utrecht, en ruim honderd andere Nederlanders, waaronder (oud-)politici, journalisten en wetenschappers.

Jaarlijks worden er in Nederland meer dan veertig vrouwen vermoord. Volgens Arib is dat ‘het topje van de ijsberg’: er gaat een nog veel grotere hoeveelheid geweld achter schuil. ‘Elke 8 minuten krijgt de politie een melding binnen van huiselijk geweld’, zo staat in het akkoord. ‘De impact op slachtoffers en nabestaanden, onder wie kinderen, is enorm. De vele demonstraties, nachtelijke fietstochten en posters langs de snelwegen laten zien dat ons geduld op is.’

Moord op vrouwen moet prioriteit krijgen bij politie

Vrouwenmoord moet op de veiligheidsagenda komen van de nieuwe minister van Justitie, zo staat in het akkoord. “Nu staan bijvoorbeeld mensenhandel en ondermijnende criminaliteit daarop, maar femicide niet”, zegt Huri Sahin, burgemeester van Rijswijk, ook een van de initiatoren. Met een plek op die agenda kunnen politie en Openbaar Ministerie het voorkomen van moorden op vrouwen prioriteit geven.

De ondertekenaars vinden onder andere dat er één minister verantwoordelijk moet worden voor een nationaal actieplan. “Er zijn ontzettend goede experimenten, zoals in Rotterdam, waar daders van stalking een enkelband dragen om te voorkomen dat ze in de buurt van hun slachtoffers komen. Dit zou landelijk moeten worden ingevoerd. Maar het duurt ontzettend lang”, zegt Arib.

En bij ‘elke vrouwenmoord’ zou een ‘gedegen evaluatie’ moeten plaatsvinden, zoals ook bij rampen gebeurt. Volgens Arib zou de Onderzoeksraad voor de Veiligheid dat kunnen doen. “Nu is er incidenteel een onderzoek, bijvoorbeeld na de dood van Hümeyra in Rotterdam. Toen bleek uit een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid dat iedereen gefaald had. Dit moet je structureel onderzoeken.”

Ook moeten zorgverleners, opsporingsdiensten en rechters meer specialistische kennis krijgen, zodat ze gevaarlijke patronen beter herkennen. Nederland blijft volgens de ondertekenaars ‘ver achter’ bij landen als Spanje en Zweden, die specifieke wetgeving hebben om femicide te erkennen en te verminderen. Ze hopen dat het nieuwe kabinet met een gedegen aanpak komt.

‘We vinden het te normaal dat vrouwen zich onveilig voelen’

Onveiligheid van vrouwen op straat is lastig meetbaar, maar tegelijk onmiskenbaar voelbaar: bijna elke vrouw past haar leven dagelijks aan om risico’s te vermijden.