Ze was een slimme jongedame, die als kind in haar eigen wereld kon zitten en het liefst alles klein en geborgen hield. Maar Isa van Schijndel raakte depressief en suïcidaal en pleegde uiteindelijk zelfmoord.

Toen Isa van Schijndel op 8 februari 2001 in Oss geboren werd, was haar broer Jorg van Toor al zeven jaar oud. „Op die leeftijd ben je er heel bewust van dat je een zusje krijgt”, zegt Jorg. „Dat was heel leuk. Onze band is altijd heel goed geweest. Na de scheiding van onze ouders trokken we heel erg naar elkaar toe. En omdat ik een stuk ouder ben, kon ik er ook voor haar zijn.”

Isa was als kind stilletjes, bescheiden en serieus, vertelt haar moeder Marion van Schijndel. „Maar op jonge leeftijd ook al lief en zorgzaam.” Als leerling van basisschool Mettegeupel hield ze van lezen en knutselen. „Ze kon heel erg in haar eigen wereldje zitten en zichzelf goed vermaken”, zegt Marion.

Na de basisschool ging Isa naar het Gymnasium op het Titus Brandsma Lyceum, om later terug te gaan naar Havo/VWO en nog later naar de Havo. Dat rondde ze af op het Mondriaan College. „Het was een pientere dame en een enorme doorzetter”, zegt Marion.

Volleybal

Die ook sportief was. „Ze speelde volleybal bij OVOCO in Oss. Dat is altijd een heel belangrijk onderdeel van haar leven geweest”, zegt haar moeder. „Daar is ze rond haar tiende mee begonnen en daar bleek ze ook goed in te zijn. En op die manier hoorde ze ergens bij.”

„Van jeugdspelers werd het team later Dames 2 en daarna Dames 1. En Isa heeft ook nog even bij een selectieteam van de volleybalbond meegedaan. Er bestond een hele goede connectie met de rest van het team. Dat stond zo vast als een huis. En haar trainer, Jos Cals, was er altijd voor haar. Volleyballen heeft ze tot op het laatst volgehouden. Ook in haar slechte periodes.”

Crisisdienst

Want op een gegeven moment bleek dat het helemaal niet goed ging met Isa. Dat vond zijn oorsprong in traumatische gebeurtenissen tijdens haar jeugd. „Tegen de vertrouwenspersoon van het Titus Brandsma Lyceum vertelde ze dat ze niet langer wilde leven”, zegt Marion. „Als je dat hoort, zakt de grond onder je voeten weg. Dat zag ik niet aankomen.”

Op een nacht belandde Isa op de crisisdienst van de GGZ. Daarna volgden gesprekken, therapieën en opnames. Ze was depressief en suïcidaal en deed aan zelfmutilatie. „In eerste instantie werd ze daar behandeld en nog niet intern opgenomen”, zegt Marion.

Machteloos

Dat gebeurde later wel. In Nijmegen en Oss en tot drie keer toe in Vught. Waarvan de langste periode een jaar betrof. „Haar hele jeugd heeft in het teken van opnames gestaan. In fases ging het wat beter, maar het is nooit meer echt goed gegaan”, zegt Marion. „Ze begon zichzelf kwijt te raken. Niet in één keer, maar stukje voor stukje. Eerst raakte ze haar rust kwijt, toen haar zin en toen haar lach.”

Jorg ging trouw op bezoek als Isa opgenomen was. „Dan wilde ze het liefst samen een spelletje spelen”, vertelt hij. „Of een stukje in de auto rijden. Dat vond ze fijn. Omdat we dan met zijn tweeën in een afgesloten ruimte zaten. Dan was het veilig. Zo voelde ze dat. Het is heel erg om te zien hoe iemand last heeft van haar eigen gedachtes. En je voelt je machteloos, omdat je er zelf niets aan kunt doen.”

Geborgen

Isa ging met een huisgenoot begeleid wonen in Heesch en kreeg daar later haar eigen plekje. Ze werkte een korte periode bij de Hema en kon later terecht op de dagbesteding. In 2022 kocht haar moeder samen met haar nieuwe partner een huis dat gesplitst kon worden en waarin ook plaats was voor Isa en haar hulphond Nara, een labradoodle.

In die tijd ging ze iedere woensdag eten bij Jorg en zijn vriendin, die vlakbij wonen. Dan was het ook weer vaste prik dat er spelletjes op tafel kwamen. „Isa wilde het altijd klein houden”, zegt Marion. „Een klein groepje, waarin alles geborgen en veilig was. En dat was zo bij Jorg. Zoals het bij een grote broer hoort te zijn.”

Rust

„We hebben er te allen tijde alles aan gedaan om er voor haar te zijn, maar we konden haar niet helpen”, zegt Marion. „Ze zei: mam, het is niet dat ik dood wil, maar ik wil rust. De laatste maanden ging het steeds slechter met Isa. Herbelevingen en slapeloze nachten zorgden ervoor dat ze uitgeput raakte. De strijd die heel lang niemand echt zag, de pijn die ze zo lang had verstopt, werd te groot.”

Uiteindelijk vond ze haar rust. Op 11 oktober 2023 kwam ze door suïcide om het leven. „Ze gaf al langere tijd aan dat het voor haar niet meer hoefde. Het leven was klaar voor haar, maar toch was ik iedere ochtend blij en opgelucht als ik haar snoet weer zag”, besluit Marion. „Dan dacht ik: ze is er nog.”

Praten over gedachten aan zelfdoding kan anoniem: chat via 113.nl, bel gratis 113 of 0800-0113.