Ze ademen diep in, leggen de bal rustig neer, geen gehaast loopje richting de stip. Op het WK voetbal onder-17 in Marokko maakte de Nederlandse vrouwenploeg er al twee keer gebruik van: de penaltyreeks als reddingsboei.

Het succes van het mentaal sterke Oranje onder-17, dat vanavond in de halve finales Mexico treft, staat niet op zich. Nooit eerder was deze leeftijdscategorie überhaupt present op een WK en meerdere andere jeugdteams weten zich de laatste tijd te onderscheiden.

“We nemen penalty’s heel serieus, trainen erop”, vertelt aanvaller Lina Touzani. “Je ziet dat het helpt: we nemen ze met vertrouwen. Ik denk niet aan de gevolgen, gewoon die penalty nemen en scoren. Niet te veel in je hoofd zitten”, vervolgt de Ajax-aanvalster.

Oranje onder-17 on-Nederlands succesvol met penalty’s: ‘Wij zijn daar zó goed in…’

In de achtste finales gingen alle zeven strafschoppen raak tegen de Verenigde Staten, in de kwartfinales werd Frankrijk vanaf de stip geklopt. Twee keer koelbloedig, en dat voor een voetballand met een groot penaltytrauma. En het WK begon nog zo slecht met nederlagen tegen Mexico (1-0) en Noord-Korea (5-0) in de groepsfase.

Dat de tienervoetbalsters goed zijn in strafschoppen is niet toevallig, zegt Stefan Hoogsteder, KNVB-manager top meiden- en vrouwenvoetbal. “We bouwen bij de onder-16 de prestatiedruk al op. Elke oefeninterland eindigt standaard met vijf strafschoppen.”

Wat nu op het wereldtoneel zichtbaar wordt, is volgens Hoogsteder het gevolg van jarenlang gericht opleiden. “We leren de speelsters nadenken: wat denk je als je naar de bal loopt, hoe adem je, hoe houd je controle? Spanning mag er zijn – die omarmen we juist. We weten: onder hoge druk wordt dit team beter.”

En die druk was torenhoog. De achtste finale tegen Frankrijk stond Oranje in de 90ste minuut nog met 2-0 achter, maar wist dat om te buigen – mede dankzij een fraaie volley van Ranneke Derks – naar 2-2, zodat het aankwam op strafschoppen. Die wonnen ze. “Ongelooflijk, dit hoor je alleen in sprookjes”, lacht Touzani, dochter van voormalig profvoetballer Karim Touzani.

KNVB

De vele successen in korte tijd van de meidenjeugdteams tonen dat het opleidingsproces werkt. Zo werd diezelfde onder-17 afgelopen mei Europees kampioen. Vorig jaar bereikte de onder-19 de finale op het EK en werd de onder-20 vierde op het WK.

Hoogsteder, die sinds 2019 het technisch beleid uitzet bij de jeugdteams van de KNVB, had er nauwelijks van durven dromen. “Ja, het is snel gegaan.”

Er wordt vanaf de onder-16 al een speelwijze aangeleerd waarbij er creatief en onder hoge druk gespeeld moet worden, legt Hoogsteder uit. “Elke speelster kan in twee linies spelen. Dat verhoogt de flexibiliteit.”

Hij is er zeker van dat het onder-17-team daardoor op het nippertje de achterstand tegen Frankrijk wist om te buigen. “Touzani kan aanvallen én zich laten uitzakken naar het middenveld. Op het EK in mei was Rosalie Renfurm multi-inzetbaar in de finale.”

KNVB
De spelers van Oranje onder 17 peppen elkaar op

Leiderschap wordt bewust gedeeld, vertelt KNVB-manager Hoogsteder. “We wisselen aanvoerders om verantwoordelijkheid te verdelen. Iedereen draagt bij.”

Als voorbeeld noemt hij dat aanvoerder Renfurm, speelster van FC Utrecht, in de kleedkamer de peptalk geeft, maar dat Touzani twintig seconden voor aanvang het team op het veld toespreekt. “Klopt”, zegt Touzani. “Ik geef altijd even een energieboost aan het team, zodat iedereen scherp begint.”

Uiteindelijk moet het ‘grote Oranje’ ervan profiteren. Hoogsteder heeft contact met de nieuwe bondscoach Arjan Veurink. “Hij kent ons opleidingssysteem goed en kijkt met interesse naar deze generatie.”

“We kunnen niet zeggen: die ene speelster springt eruit. Wat dit team bijzonder maakt, is juist dat het collectief zó sterk is dat iedereen het niveau opstuwt.”

Toch springt één ding er wel uit: de manier waarop onder-17 leert omgaan met onzekerheid. “We bereiden ze bewust niet op alles voor. Soms laten we beelden van een tegenstander weg, zodat ze zelf moeten leren omgaan met ontbrekende informatie.”

“In de kwartfinale tegen Frankrijk wisten ze nog niet welk spelsysteem ze zouden spelen, we hadden plan A en B. Ze zeiden: ‘Beide plannen kunnen we aan’.”

Woensdag wacht de halve finale tegen Mexico. Het team hoopte vooraf dat ze tegen die tegenstander mochten spelen, van wie ze in de groepsfase met 1-0 verloren. “Deze meiden kiezen nooit de makkelijke weg. Hoe hoger de spanning, hoe beter ze spelen.”

Wat zegt deze generatie over de toekomst van het grote Oranje? “We kunnen ons in de jeugd meten met de wereldtop… Laat het een voorteken zijn.”