In Naaldwijk staat de opvang van statushouders opnieuw ter discussie. De Gemeente Westland wil ingrijpen in de voorzieningen van een voormalig hotel waar al geruime tijd statushouders, Oekraïense vluchtelingen en spoedzoekers verblijven. De reden is simpel maar pijnlijk: het geld is op, of in ieder geval bijna.
Door stijgende kosten en een rijksvergoeding die onvoldoende blijkt, zoekt het gemeentebestuur naar manieren om de opvang goedkoper te maken. Dat leidt nu tot plannen die voor de betrokken bewoners grote gevolgen kunnen hebben.

Van tijdelijke opvang naar langdurig verblijf

Toen de gemeente het hotel in 2023 aankocht, was het idee helder. Het gebouw zou tijdelijk worden ingezet om statushouders op te vangen, met de bedoeling dat zij binnen een half jaar zouden doorstromen naar een sociale huurwoning. Die doorstroming moest de opvang overzichtelijk en betaalbaar houden.

▼ Ad by Refinery89

De praktijk bleek anders. Door het aanhoudende woningtekort in Westland bleef doorstroming grotendeels uit. Inmiddels wonen er nog steeds zo’n 165 mensen in het voormalige hotel. Het gaat om ongeveer 130 statushouders, 30 Oekraïense vluchtelingen en daarnaast 5 spoedzoekers. Die laatste groep bestaat uit mensen die acuut onderdak nodig hebben, bijvoorbeeld door huiselijk geweld of andere noodsituaties.

Wat bedoeld was als een korte tussenstop, is in de praktijk een langdurige woonoplossing geworden.

Exploitatie niet langer houdbaar

Volgens het gemeentebestuur zijn de kosten uit de hand gelopen. De opvang in de huidige vorm kost de gemeente Westland naar schatting 2,5 miljoen euro per jaar. Dat bedrag bestaat uit personeelskosten, onderhoud, beveiliging en voorzieningen zoals catering en wasserij.

Voor de opvang ontvangt de gemeente een vergoeding van het Rijk, maar die dekt de kosten niet volledig. Bovendien is die vergoeding niet gegarandeerd voor de lange termijn. Dat zorgt voor financiële onzekerheid en groeiende druk op de gemeentebegroting.

Het college van burgemeester en wethouders is daarom duidelijk: doorgaan zoals nu is geen optie meer.

Zelf koken en zelf wassen als besparingsmaatregel

Een van de meest concrete voorstellen is het schrappen van de centrale keuken. Op dit moment wordt er dagelijks gekookt door voormalig hotelpersoneel. Dat is comfortabel voor bewoners, maar ook duur.

Wethouder Carlieke van Staalduinen stelt voor om de bestaande keuken om te bouwen tot een gedeelde kookruimte met zo’n twintig kooktoestellen. Bewoners zouden dan zelf hun maaltijden moeten bereiden. Ook de wasvoorzieningen zouden worden aangepast, zodat bewoners hun eigen was kunnen doen in plaats van gebruik te maken van een centrale dienst.

▼ Ad by Refinery89

Hoe groot de kostenbesparing precies zal zijn, is nog niet duidelijk. Dat moet nog worden uitgewerkt. Wel is helder dat het gemeentebestuur verwacht hiermee structureel geld te besparen.

Politieke spanning in de gemeenteraad

De financiële druk heeft ook geleid tot politieke verdeeldheid. Vorige maand kwamen vier partijen in de gemeenteraad met een vergaand voorstel: stop volledig met de opvang in het hotel en bouw het pand om tot appartementen.

Volgens deze partijen is de huidige situatie onhoudbaar en te duur, en zou het beter zijn om het gebouw in te zetten voor reguliere woningbouw. Daarmee zouden ook inwoners van Westland geholpen worden die al jaren op een woning wachten.

Het gemeentebestuur gaat daar voorlopig niet in mee. Zolang er geen alternatieve huisvesting is voor de huidige bewoners, vindt het college het onverantwoord om de opvang te sluiten.

Wettelijke verplichtingen spelen mee

Een belangrijke reden voor het vasthouden aan de opvang is de wettelijke taakstelling. Gemeenten zijn verplicht om een bepaald aantal statushouders te huisvesten. Door het voormalige hotel in te zetten als opvanglocatie, voldoet Westland beter aan die verplichting dan zonder deze voorziening.

Daarnaast heeft de gemeente een zorgplicht voor spoedzoekers en een aparte verplichting om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. Het sluiten van de opvang zou die verantwoordelijkheden niet zomaar laten verdwijnen.

Volgens het college is het daarom realistischer om te kijken hoe de opvang betaalbaarder kan worden gemaakt, in plaats van haar volledig te beëindigen.

▼ Ad by Refinery89

Gevolgen voor bewoners

Voor de bewoners zelf betekenen de plannen een duidelijke verandering in het dagelijks leven. Zelf koken en wassen is voor veel mensen op zichzelf geen probleem, maar in een collectieve opvang met beperkte faciliteiten kan dat wel tot spanningen leiden.

Gedeelde keukens vragen om duidelijke afspraken, toezicht en onderhoud. Ook is niet voor iedereen vanzelfsprekend dat zij direct de middelen of vaardigheden hebben om zelfstandig te koken, zeker niet na een periode waarin dat centraal werd geregeld.

Het is nog onduidelijk hoe de gemeente dit praktisch wil organiseren en welke ondersteuning bewoners daarbij krijgen.

Symbool voor een groter probleem

De situatie in Naaldwijk staat niet op zichzelf. In veel gemeenten lopen opvangkosten op, terwijl doorstroming stokt en rijksvergoedingen onder druk staan. Dat leidt overal tot vergelijkbare discussies over bezuinigingen, soberheid en de vraag waar de grens ligt.

Wat hier gebeurt, raakt aan een breder maatschappelijk debat: hoe lang kunnen gemeenten opvang blijven financieren als structurele oplossingen uitblijven? En wie draait uiteindelijk op voor de kosten van een vastgelopen woningmarkt?

Besluit nog niet definitief

De gemeenteraad moet nog instemmen met de voorgestelde bezuinigingen. Pas daarna wordt duidelijk of en wanneer de voorzieningen daadwerkelijk worden aangepast. Tot die tijd blijft onzekerheid bestaan, zowel voor bewoners als voor de lokale politiek.

Wat wel vaststaat, is dat de opvang in het voormalige hotel niet meer onaangeroerd blijft. De financiële realiteit dwingt tot keuzes, en die keuzes hebben directe gevolgen voor mensen die er wonen.

▼ Ad by Refinery89

Conclusie

De plannen van de gemeente Westland laten zien hoe snel tijdelijke oplossingen structureel kunnen worden, en hoe duur dat uiteindelijk uitpakt. Door bezuinigingen dreigt de opvang in Naaldwijk soberder te worden, met meer verantwoordelijkheid bij de bewoners zelf.

Of dat voldoende is om de kosten te drukken zonder nieuwe problemen te veroorzaken, zal de praktijk moeten uitwijzen. Eén ding is zeker: de discussie over opvang, doorstroming en betaalbaarheid is hiermee nog lang niet voorbij.