Nederland maakt zich op voor wat nu al de spannendste verkiezingen in jaren wordt genoemd. Nog nooit stonden de politieke kaarten zo op scherp.
Waar de machtsverhoudingen in Den Haag jarenlang voorspelbaar waren, lijkt 2025 het jaar waarin alles kan kantelen. Eén naam staat daarbij centraal: Geert Wilders.
De PVV-leider, die jarenlang als politieke buitenstaander werd gezien, lijkt nu dichter dan ooit bij het Torentje te komen. De nieuwste peilingen van deze week laten zien dat Wilders’ partij niet alleen de grootste blijft, maar haar voorsprong zelfs iets verder heeft uitgebreid.
Uit de meest recente peilingen, waaronder die van EenVandaag en EW Magazine, blijkt dat de PVV momenteel rond de 31 tot 33 zetels staat.
Daarmee blijft de partij stevig aan kop. Opvallend is dat het verschil met de nummer twee verder groeit: GroenLinks-PvdA zakt iets terug naar 22 à 23 zetels, terwijl het CDA terrein wint en inmiddels rond de 25 zetels wordt gepeild.
De VVD, jarenlang de dominante partij van Nederland, lijkt de klap van de laatste weken nog niet te boven. Waar de partij van Dilan Yesilgöz ooit structureel boven de 30 zetels stond, schommelt ze nu rond de 14 à 15 zetels – een historisch dieptepunt.
De trend is duidelijk: de PVV blijft stabiel en groeit zelfs licht, terwijl linkse en centrumrechtse partijen moeite hebben om hun achterban vast te houden. Voor het eerst in twintig jaar lijkt het premierschap voor Geert Wilders niet langer een ondenkbaar scenario.
Wilders heeft vaker hoog gestaan in de peilingen, maar zelden zo consistent als nu. De huidige groei lijkt structureel en niet meer het gevolg van een kortstondige golf van onvrede. Daar zijn meerdere redenen voor.
- Toenemende onvrede over bestuur en migratiebeleid
Nederland worstelt al maanden met crises: hoge lasten, woningtekort, en aanhoudende zorgen over migratie. Veel Nederlanders zijn het vertrouwen kwijt in de traditionele partijen.
Wilders weet dat sentiment feilloos te raken met zijn boodschap: “Nederland weer van ons.”
- Het midden stort verder in
Het politieke midden, jarenlang de ruggengraat van de Nederlandse politiek, is volledig versnipperd. De VVD heeft haar identiteit verloren, D66 zakt weg, en partijen als Volt en PvdD hebben moeite om relevant te blijven. Daardoor ontstaat ruimte aan de rechterkant, die Wilders slim benut. - Een nieuwe toon van Wilders
Opvallend is dat Wilders zich de laatste maanden rustiger en diplomatieker presenteert. Minder provocerend, meer gericht op concrete plannen.
Die “nieuwe Wilders” spreekt niet alleen zijn vaste achterban aan, maar ook twijfelende kiezers die hem eerder te radicaal vonden.
Wie de peilingen van de afgelopen weken vergelijkt, ziet een duidelijke beweging: kiezers verschuiven van het midden naar rechts.
Terwijl linkse partijen als GroenLinks-PvdA hun stedelijke achterban behouden, verliezen ze grip op de regio’s en kleinere gemeenten.
Daarentegen profiteert het CDA van zijn meer conservatieve koers, gericht op gezinnen en het platteland. Samen met BBB en JA21 vormt zich een steeds duidelijker blok aan de rechterkant – en dat blok zou wel eens de sleutel kunnen worden tot een nieuwe coalitie.
De grootste verliezer van dit moment lijkt de VVD. Dilan Yesilgöz probeert afstand te nemen van het tijdperk-Rutte, maar heeft moeite om een eigen koers te bepalen. Is de VVD nog een partij van economische vrijheid en ondernemerschap, of probeert ze een gematigde tegenhanger van Wilders te zijn?
Die onduidelijkheid kost stemmen – zowel aan de rechterflank, waar kiezers overstappen naar de PVV, als aan het midden, waar teleurgestelden richting CDA en NSC vertrekken.
Hoewel de PVV duidelijk de grootste partij is, blijft de vraag of Wilders ook daadwerkelijk premier kan worden. In Nederland bepaalt immers niet de grootste partij automatisch wie het Torentje betrekt — daarvoor zijn coalities nodig.
- Andere partijen houden de deur op een kier
Formeel zeggen partijen als D66, Volt en PvdD nog steeds niet met de PVV te willen samenwerken. Maar binnen de VVD en het CDA groeit de twijfel.
Veel kiezers van die partijen vinden dat “het tijd is voor verandering”. Een samenwerking met Wilders wordt daardoor minder ondenkbaar dan voorheen.
- Regering met BBB en JA21 realistisch
Een coalitie van PVV, BBB, JA21 en mogelijk het CDA zou in de huidige peilingen een ruime meerderheid kunnen halen.
Vooral BBB-leider Caroline van der Plas heeft herhaald dat ze “met iedereen wil praten, zolang het land er beter van wordt”. Dat vergroot Wilders’ kansen aanzienlijk.
- Minderheidskabinet niet uitgesloten
Een ander scenario is een minderheidskabinet waarbij de PVV steun krijgt van partijen die formeel niet meeregeren.
Dat zou lijken op de constructie van 2010, toen Wilders het kabinet-Rutte I gedoogde. Alleen dit keer zou hij aan het roer kunnen staan.
Hoewel peilingen geen garantie bieden voor de verkiezingsuitslag, is de huidige trend te sterk om weg te wuiven. Al wekenlang staat de PVV bovenaan – niet als tijdelijke uitschieter, maar als structurele leider.
Ook interessant: steeds meer Nederlanders zien Geert Wilders als een “geschikte premier”. In recente onderzoeken noemt bijna één op de drie ondervraagden zijn naam spontaan wanneer gevraagd wordt wie het land zou moeten leiden. Dat percentage lag jaren rond de tien procent.
De mogelijke doorbraak van Wilders trekt ook internationaal de aandacht. Buitenlandse media volgen de Nederlandse verkiezingen nauwlettend, vooral omdat Nederland binnen de EU altijd bekendstond als stabiele, gematigde partner.
Een premier Wilders zou die koers drastisch kunnen veranderen. Zijn kritische houding tegenover Brussel en zijn roep om “meer nationale zeggenschap” zouden Nederland dichter bij de koers van Italië’s Giorgia Meloni of Hongarije’s Viktor Orbán kunnen brengen.
Vandaag lijkt Geert Wilders dichter bij het premierschap dan ooit. De PVV staat stevig bovenaan, zijn toon is gematigder, en zelfs sceptische kiezers beginnen hem als serieuze leider te zien.
Of hij daadwerkelijk premier wordt, hangt af van de coalitiegesprekken na de verkiezingen — maar één ding is zeker: het politieke landschap van Nederland is voorgoed veranderd.
De vraag is niet langer of Geert Wilders een rol zal spelen in de volgende regering, maar hoe groot die rol zal zijn. De cijfers liegen niet: Nederland lijkt klaar voor een politieke aardverschuiving.
