Utrecht – De Utrechtse wateropslag waarin onlangs een darmbacterie is gevonden, wordt al langer bedreigd door diepgewortelde bomen die schade kunnen veroorzaken. Het is onduidelijk of dit ook de oorzaak is geweest van de recente drinkwaterbesmetting in de regio Utrecht. Waterbedrijf Vitens zegt dat dit onderdeel is van onderzoek. “We houden alle opties open.”

Het ondergrondse reservoir ter grootte van “vijf olympische zwembaden” is rond 1960 aangelegd in Park Transwijk. Er kan maar liefst 12.000 kuub water in. De zogenoemde reinwaterkelder van Vitens ligt onder de heuvel aan de zijde van de Europalaan en de Westdijklaan. In de loop der jaren is daarop een bos ontstaan.

Bouwkundig onderzoek

Bij de aanleg is nooit rekening gehouden met het huidige gewicht van de bomen. Vitens liet daarom eerder dit jaar een bouwkundig onderzoek doen. Daaruit bleek dat de volwassen en grote bomen (en de wind die ze vangen) zorgen voor veel gewicht op het reservoir en “een onwenselijke belasting” vormen op de constructie. Ook de wortels kunnen voor schade zorgen.

De risico’s zijn al langer bekend, maar bleven de afgelopen dagen onbenoemd.

In een raadsbrief van 8 juli dit jaar schrijft de gemeente: “Als hieraan (het reservoir red.) schade ontstaat komt de continuïteit van de drinkwaterlevering per direct onder druk te staan.” En ook: “Uitval van dit reservoir veroorzaakt calamiteiten in Utrecht, Houten, Bunnik en Odijk. De overige reservoirs in Utrecht hebben niet genoeg capaciteit om de eventuele uitval van het reservoir in Park Transwijk op te vangen.”

Bomenkap

Na het bouwkundig onderzoek in opdracht van Vitens is vastgesteld dat de bomen verwijderd moeten worden, omdat niet gegarandeerd kan worden dat de constructie het gewicht van de bomen inclusief extra windbelasting kan dragen. Daarom staan 116 bomen op de nominatie om gekapt te worden.

De gemeente Utrecht laat vandaag weten dat de bomenkap nog niet in gang is gezet, in afwachting van onderzoek naar beschermde diersoorten in het gebied. “Wat betreft de oorzaak van de besmetting wachten we het onderzoek van Vitens af.”

Onderzoek oorzaak drinkwaterbesmetting

Vitens beaamt dat het de bomen graag wil weg hebben, maar zegt dat het niet de oorzaak hoeft te zijn van de besmetting. “Het kan van alles zijn geweest en we onderzoeken alle mogelijke oorzaken. Op dit moment is het te vroeg om daar iets over te zeggen en gaan wij daar ook niet over speculeren. We zijn zelf ook heel benieuwd.”

Het waterbedrijf spreekt van “een heel grote klus”. Het reservoir is leeggepompt naar het riool en wordt gereinigd. Als de opslag droog is, gaat een bouwkundig inspectieteam naar binnen om de staat van de kelder te onderzoeken.

Vitens benadrukte eerder dat de bacterie van buiten komt. “Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij hogere grondwaterstanden, bij lekkages en andere invloeden van buitenaf.” Ook een scheurtje in de kelder of extreme regenval werden genoemd als mogelijke oorzaken.

Het waterbedrijf kan nog niet zeggen wanneer het onderzoek klaar is. “Op het moment dat we duidelijkheid hebben over de oorzaak van de verontreiniging zullen we daarover communiceren.”