In Barendrecht is de komst van een islamitisch centrum uitgegroeid tot een fel en slepend conflict. Wat begon als een bouwplan op een bedrijventerrein, is inmiddels veranderd in een juridische strijd tussen de gemeente en de initiatiefnemers. Tegelijkertijd lopen de emoties in de omliggende wijken hoog op. Bewoners zeggen hun buurt niet meer te herkennen en voelen zich buitenspel gezet.

Dat blijkt uit een reportage van het SBS-programma Nieuws van de Dag, waarin verslaggever Jasmine van Dijk spreekt met omwonenden, politici en betrokkenen. De gemeente Barendrecht probeert de komst van het islamitisch centrum tegen te houden via bestemmingsplannen en juridische procedures. De initiatiefnemers vechten dat besluit aan. Daarmee is een patstelling ontstaan die al maanden voortduurt.

Volgens Van Dijk leeft het dossier breed in het dorp. “Het is niet alleen een juridisch conflict. Het gaat hier om gevoelens van verlies en vervreemding,” zegt zij. Barendrecht, ooit bekend als een overwegend christelijk en rustig forensendorp, verandert volgens veel inwoners in hoog tempo.

Ook in de gemeentepolitiek staan de standpunten lijnrecht tegenover elkaar. Een lokale politica van de Partij van de Arbeid zegt in de reportage: “Wij hechten waarde aan de vrijheid van godsdienst. Dat betekent dat wij bruggen bouwen en geen muren.” Daartegenover staat een raadslid dat waarschuwt voor spanningen binnen een liberale democratie. “Wij staan voor gelijke rechten. Man en vrouw, homo en hetero, gelovig en niet-gelovig. Dat mag niet onder druk komen te staan.”

Bezorgde inwoners
In de wijk rondom het geplande centrum klinkt vooral onrust. Meerdere bewoners geven aan dat zij het centrum liever niet in hun buurt zien. Eén van hen zegt: “Wij vonden dit een hele nette buurt met Nederlandse mensen, als ik dat zo mag zeggen. Het past niet bij onze cultuur.”

Volgens Van Dijk gaat het gesprek vaak eerst over praktische zaken, zoals parkeerdruk. Maar wanneer zij doorvraagt, blijkt dat dieperliggende zorgen een grotere rol spelen. “Dan hoor je toch: het is een islamitisch centrum, andere normen en waarden,” zegt ze. “Die angst viel mij echt op.”

Sommige bewoners zeggen zich niet vrij te voelen om hun zorgen openlijk te uiten. Enkele mensen die brieven aan de gemeente stuurden, zouden daarna zijn aangesproken door mensen van het islamitisch centrum. “Die mensen voelen zich geïntimideerd,” aldus Van Dijk. Daardoor willen sommigen alleen anoniem spreken of helemaal niet voor de camera verschijnen.

Weinig openheid vanuit het centrum
Van Dijk probeerde ook zelf contact te leggen met het islamitisch centrum. Ze werd echter niet binnengelaten. “Ik kreeg te horen: pers, hier niet. We hebben geen tijd,” vertelt ze. Juist dat gebrek aan openheid versterkt volgens haar het wantrouwen in de wijk. “Veel bewoners zeggen: we weten niet wat daar gebeurt. En als je niet weet wat iets is, ontstaat er angst.”

Het geplande centrum bestaat uit meerdere verdiepingen met gebedsruimtes, gescheiden ruimtes voor mannen en vrouwen en mogelijk ook islamitische ondernemers. Dat roept bij een deel van de buurt weerstand op. Niet alleen vanwege de schaal, maar ook vanwege het karakter van het centrum.