“Oh, ben jij Chris? Ik dacht dat je dertig was.” Het is een geweldig compliment, zo vlak voor je pensioen. Het komt van een vaste luisteraar die Chris toevallig ziet werken met haar microfoon bij natuurgebied Klein Profijt in Rhoon, waar ze een van haar laatste reportages opneemt. Na 18 jaar komt er helaas een einde aan een van de best gewaardeerde en best beluisterde programma’s van Radio Rijnmond.

Na zaterdag valt er een groot gat bij de regionale omroep. De altijd bescheiden Chris Vemer (65) moet zelf ook nog wennen aan het idee. Al die jaren maakte ze met grote passie voor natuur en cultuur Chris Natuurlijk. “Er is zoveel ellende in de wereld, maar niet in Chris Natuurlijk. Daarin maakt het kleine gelukkig.”

Na 37 jaar komt het einde

Eigenlijk is iedereen overrompeld door haar vertrek. Met haar nog altijd jeugdige, warme en heldere radiostem zou ze moeiteloos nog jaren door kunnen gaan. Toch komt er na 37 jaar Radio Rijnmond een einde aan haar loopbaan, waarvan 18 jaar als maker en presentator van het zaterdagochtendprogramma Chris Natuurlijk.

“Ze klinkt veel jonger dan ze is. Ze heeft een vrolijke, lichte, bijna meisjesachtige stem”, zegt Tineke de Lange van Tien Kookt Vegetarisch. Al jaren trekt zij samen met Chris de regio in, op bezoek bij moes- en kruidentuinen. Ter plekke kookt Tineke – vaak op een meegebracht kookstelletje – met de oogst van dat moment. “Ik ga onze avonturen en het programma ontzettend missen.”

Buiten naar binnen

Iedere zaterdagochtend maakte Chris haar vaste luisteraars wakker met een uur boordevol natuurtips, wandelingen, exposities, boeken, markten, planten, parken en kookideeën. Ze haalde buiten naar binnen: nam je mee het bos in, de stad door, en ging op pad met boswachters, biologen, ecologen, kunstenaars en tuinliefhebbers.

Vaste prik aan het einde van het uur was Lekker lezen: met een schrijver en een nieuw boek in de studio, of met boekhandelaar Gert-Jan van Rietschoten, die nieuwe titels altijd even aanstekelijk wist aan te prijzen.

“Het is altijd weer een feestje en heerlijk om de dag mee te beginnen”, zegt vaste luisteraar Resy. Voor haar – en voor velen – was Chris Natuurlijk vaste prik op zaterdagochtend.

De liefde voor radio

De liefde voor radio is Chris met de paplepel ingegoten, al rolde ze er min of meer toevallig in. Haar moeder had in iedere kamer een radio staan en de jonge Chris kon urenlang luisteren, meegezogen door de magie van geluid en verhalen.

Het is ook haar moeder die haar stimuleert om een goede opleiding te volgen. Zelf moest ze stoppen met werken na haar huwelijk. Chris gaat na de middelbare school eerst een jaar ‘flierefluiten’ in Engeland. Terug in Rotterdam leert ze blind typen bij Schoevers. Daar wordt het schrijversvirus aangewakkerd.

Ze kiest voor de School voor Journalistiek in Tilburg – niet om radiomaker te worden, maar schrijvend journalist. Toch valt haar warme, heldere stem met licht Rotterdams accent al snel op. Klasgenoten met een zachte ‘G’ schuiven haar naar voren als er iets moet worden ingesproken: “Doe jij dat maar”.

In 1988 stuurt ze een filmpje naar toenmalig hoofdredacteur Nico Haasbroek. Hij is meteen verkocht door haar ontwapenende charme: “Die willen we hebben.”

Chris in haar jonge jaren bij Radio Rijnmond© Chris Vemer

Van beginjaren tot Chris Natuurlijk

Als 28-jarige begint Chris bij Radio Rijnmond als verslaggever en nieuwslezer. Binnen een paar maanden presenteert ze al een lunchprogramma, omdat een collega met zwangerschapsverlof gaat.

“De huismeester kwam stofzuigend de uitzending binnen”, herinnert Chris zich lachend. “Hij stopte niet, hij ging gewoon door. De boel moest schoon.” Het zijn de frivole beginjaren van Radio Rijnmond, toen nog met een studio in de Delftsestraat, vlakbij Rotterdam Centraal.

Chris blijkt een creatief radiotalent. Ze presenteert verschillende programma’s, waaronder KrisKros over vrije tijd en het dagelijkse cultuurprogramma Hier, dat in 2001 start wanneer Rotterdam Culturele Hoofdstad van Europa is.

In 2008, Radio Rijnmond zit inmiddels in het Lloydkwartier, bedenkt ze Chris Natuurlijk. De liefde voor cultuur en lezen wordt gecombineerd met haar grote hart voor natuur en buiten.

Live vanaf het ijs bij de Molentocht door de Alblasserwaard in 2012© Rijnmond

Onewomanshow

Het blijkt een gouden combinatie. Chris Natuurlijk wordt zeer goed beluisterd en hoog gewaardeerd. Chris maakt het programma met liefde, toewijding en een ijzeren werkdiscipline. Het aantal afleveringen heeft ze nooit precies geteld, maar na achttien jaar is ze de 850 ruim gepasseerd.

“Laat Chris maar schuiven: zij presenteert, produceert en monteert alles zelf”, zegt hoofdredacteur Ruud van Os vol bewondering. “Ze is een stille kracht met een steengoed programma.”

Chris wil luisteraars inspireren om iets leuks te doen in hun eigen omgeving. Niet met een vingertje, maar door gevoel over te brengen. “Als je ’s ochtends de radio aanzet, wil ik dat je zin krijgt om iets groens en leuks te gaan doen.”

Boekhandelaar Gert-Jan van Rietschoten wordt geïnterviewd door Chris© Tineke de Lange

Magie van radio

Voor haar is radio het oproepen van een wereld die je niet ziet. Met geluiden, muziek en haar manier van vragen stellen trekt ze de luisteraar speels het verhaal in. “Het is heerlijk als alles in de montage precies op zijn plek valt.”

Gasten en vaste medewerkers vertellen graag bij Chris. Ze bouwt een enorm netwerk op, is altijd op zoek naar nieuwtjes, speurt mails af, volgt boeken met een regiolink en stelt alles zelf samen. Vrij nemen is lastig, want dan komt de voorbereiding – en dus de uitzending – in gevaar. “Maar ik krijg er ook ontzettend veel energie van”, zegt ze bijna verontschuldigend.

Aan het einde van het uur is er vaak een schrijver te gast. Alle boeken leest ze ter voorbereiding, in haar eigen tijd. “Daar heb ik binnen werktijd geen ruimte voor.”

Onderwerpen zijn er in overvloed: koffiekopjes van fijnstof, bijzondere planten, vegetarisch koken uit buurttuinen, kastelenroutes, dieren, vogels, avonturen.

Chris met hond Bep op schoot en Chris interviewt Tien Kookt Vegetarisch© Tineke de Lange

‘Ze haalde de Biesbosch naar de stad’

“Chris haalde de Biesbosch naar de stad, naar de mensen thuis”, vertelt boswachter Harm Blom, de afgelopen vijf jaar een vaste kracht in het programma. “Het was altijd ongedwongen en vertrouwd. En als we het over kraanvogels hadden, vlogen ze tijdens de uitzending ook echt over. Dat vond ik zo bijzonder.”

Ook hij hoort het vaak van luisteraars hoe prettig ze het programma vinden. “Oh oh, dat gaan we missen. Hoe gaat Rijnmond dit opvullen?”

Stadsmeisje, steeds een beetje natuurlijker

Chris is op talloze plekken in de regio geweest, maar lang niet overal. “Ik ga graag naar buiten, maar er zijn nog genoeg uithoeken die ik niet ken.” Het programma heeft ook haarzelf veranderd. “Ik ben vegetariër geworden. Ik weet meer over planten, vogels en dieren. Ik geniet meer van mijn omgeving.”

Onlangs zag ze met haar man Gerard in het Kralingse Bos een ijsvogel – een vogel die vaak in de uitzending voorbijkwam. “En nu ineens hier, in Rotterdam.”

De jonge Chris interviewt de jonge Kees Moeliker en boswachter Siem Breure© Chris Vemer

Mooiste, liefste en warmste radiostem

Niemand wil eigenlijk afscheid nemen. “Ik ga haar echt missen”, zegt hoofdredacteur Ruud van Os. “Chris Natuurlijk is een ankerpunt op zaterdagochtend, maar Chris zelf is ook een betrokken, betrouwbare en lieve collega.”

“Chris is een instituut dat helaas verdwijnt,’ zegt Tineke van Tien Kookt Vegetarisch. Met haar hond Bep vergezelde ze Chris jarenlang op reportages naar moes- en kruidentuinen. “De ontmoetingen met de mensen waren geweldig, maar ook het avontuur samen. Met z’n drieën”, lacht ze. “Want hond Bep ging altijd mee. Die zat steevast op schoot bij Chris in de auto. Heel gezellig. We hebben zoveel lol gehad.”

Wat moeten we zonder Chris?

“Wat moeten we zonder Chris?”, vraagt bioloog en oud-directeur van het Natuurhistorisch Museum, Kees Moeliker, zich af. “Chris Natuurlijk was een onovertroffen spreekbuis van en voor groen Rotterdam.”

Boekhandelaar Gert-Jan van Rietschoten rekent uit dat hij de afgelopen 7 jaar zo’n 270 boeken besprak. Chris las alle boeken van de schrijvers die te gast waren. “Moet je nagaan hoeveel dat er wel niet zijn geweest? Ze betekende enorm veel voor auteurs en lezers.”

Chris Vemer aan het werk© Tineke de Lange

Chris Natuurlijk Forever

Voor fans blijft Chris Natuurlijk bestaan als podcast. Ruim 150 afleveringen zijn terug te luisteren via diverse platforms. Voor Chris zelf voelt het afscheid nog ‘onnatuurlijk’. Ze heeft ideeën: schrijven, dieren verzorgen, groen bezig zijn. “Schrijven vind ik nog steeds heerlijk. Geef me maar een column. Ik sta open voor ideeën.”

Achter de geraniums verdwijnt ze niet. “Dan kies ik wel een andere plant”, grapt ze. Met stadsecoloog Melitta van Bracht besprak ze iedere maand een plant. Dat begon ooit met de maretak – een plant waar je onder zoent – en daar mag het symbolisch mee eindigen. “Er zal veel gezoend worden bij haar afscheid”, zegt Melitta.

Op zondag 1 maart organiseren Het Natuurhistorisch Museum en Bureau Stadsnatuur een publieksafscheid voor Chris Vemer. “Ze gaf zoveel groene mensen een podium. We hebben ontzettend veel te danken aan Chris en op een hele fijne manier samengewerkt. Daar willen we haar voor bedanken”, zegt conservator Bram Langeveld.