Een Amsterdams plan om fatbikes te verbieden in het Vondelpark leidde tot een politieke storm, compleet met controversiële vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog.

Verboden voor fatbikes?

De Amsterdamse verkeerswethouder Melanie van der Horst (PvdA) is het zat. Nu landelijke regels uitblijven, wil zij via een Algemene Plaatselijke Verordening (APV) het bezit van fatbikes in drukke zones aan banden leggen. Het Vondelpark moet de proeftuin worden. De reden: onveiligheid. Fatbikes zijn volgens de wethouder te vaak betrokken bij ongelukken, veelal omdat ze vaak illegaal zijn opgevoerd.

Maar het voorstel zette de Amsterdamse politiek direct op scherp. Hoewel GroenLinks de veiligheidszorgen erkent, wees de partij op de ‘vooroordelen over Amsterdammers met een niet-westerse migratieachtergrond die veel van dit vervoersmiddel gebruikmaken.’ Lokale partij De Groenen Basis Piraten beschouwt het verbod zelfs als een vorm van klassenjustitie, omdat de fatbike een relatief goedkope e-bike-optie is voor mensen met minder geld.

BIJ1 slaat de plank mis

De discussie escaleerde volledig door de inbreng van BIJ1. Commissielid Dorien Ballout-Siemons zag in de maatregel een vorm van etnisch profileren. Ze stelde dat ‘fatbikes’ een eufemisme zijn voor jongeren van kleur en dat in de onderbouwing van het plan ook vaag wordt gesproken over ‘onnodig rondhangen’.

Het kookpunt werd bereikt toen Ballout-Siemons de ultieme vergelijking trok: ‘En de gedachte dat er straks een bordje bij het Vondelpark hangt met ‘Verboden voor fatbikes’, geeft bij mij associaties met een heel erg duistere pagina uit ons verleden.’ Daarmee hintte ze op de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog.

Politiek walgt van de vergelijking

De reacties waren snoeihard. VVD’er Wout Deterink reageerde geschokt op de vergelijking: ‘Ik vind het walgelijk, echt walgelijk!’ Hij benadrukte dat het doel is om jongeren te beschermen en gevaar op de weg te verminderen. PvdA-stadsdeelbestuurder Ester Fabriek noemde de vergelijking ‘heel ongemakkelijk en verdrietig.’

Ballout-Siemons bood na de kritiek haar excuses aan voor de vergelijking, maar bleef bij haar standpunt: ‘Mensen gebruiken de term fatbike om racistisch los te gaan.’ De PvdA gaf aan liever meer in te zetten op handhaving dan op een algemeen verbod, maar de politieke discussie over de dikke banden is nog lang niet uitgestreden.