Het is een vechtscheiding, maar dan eentje van de buitencategorie. Met een voormalig politieagente als hoofdrolspeler. Kort geleden werd Jerney van E. veroordeeld tot zeven jaar cel, omdat ze haar ex wilde laten vermoorden. Maar nu zit híj in de beklaagdenbank, wegens vermeende mishandeling. “Allemaal leugens”, beweert Raymond B.

“Hoe zit u hier?”, vraagt de rechter aan het begin van de zitting aan de verdachte.
Die maakt van zijn hart geen moordkuil. “Het is kut.”
“Dat zeggen we eigenlijk nooit in de rechtszaal”, pareert de vrouw in toga.
“Ik ben de afgelopen tijd naar de kloten geholpen”, gaat Raymond B. (58) verder.
“Uw emotie mag er zijn”, krijgt hij als empathisch antwoord terug.

Psychologische terreur

B. moet zich deze middag verantwoorden voor mishandeling. De aanklachten liegen er niet om. Tien jaar lang zou hij zijn twee oudste zonen hebben uitgescholden, geschopt en geslagen. En niet alleen hen. Hij zou ook zijn toenmalige partner, die bij de politie werkte, hebben mishandeld.

Als huistiran zou hij Jerney van E. onder meer van de trap hebben gegooid en bij de keel hebben gegrepen. Zij beweert dat het geweld “structureel” was en niet alleen fysiek. Er zou ook sprake zijn geweest van psychologische terreur. Van E. beweert dat ze zich in de relatie “een gevangene” voelde en dat dat haar belemmerde om eerder melding te maken van het huiselijke geweld.

‘Gezeik’

Raymond B. en Jerney van E. (42) hadden achttien jaar lang een relatie. Ze woonden onder meer in Barendrecht en Gorinchem. Eind 2023 ging het koppel uit elkaar. Bij de politie kwamen al snel daarna aangiftes binnen over geweld binnen het gezin. Van de twee oudste zonen en van Jerney van E. “Allemaal leugens”, stelt B. “De kinderen zijn tegen mij opgezet. Mijn ex manipuleert en liegt.”

De verdachte zegt dat hij het zwaar te verduren heeft gekregen, omdat Van E. hem “kapot” wilde maken. “Mijn autobanden zijn lek geprikt en er werden mails naar mijn werkgever gestuurd. Ik ben twee banen kwijtgeraakt.”

Maar dat, benadrukt hij, staat in geen verhouding tot wat nog zou volgen: een moordplan, waarbij Van E. zelfs hun eigen zoon voor haar karretje spande. De minderjarige jongen moest zijn vader met een mes doodsteken, want dan zouden ze volgens Van E. van “het gezeik af” zijn.

Verbazing

De voormalige agente, die na het uitlekken van het plan oneervol werd ontslagen, zocht uiteindelijk iemand buiten de eigen familiekring om de klus te klaren. Ze koos voor een oudere ‘hitman’ en schafte voor hem een vuurwapen aan.

Het “Agatha Christie-achtige scenario”, zoals een van de advocaten het tijdens het proces omschreef, leverde Van E. een veroordeling op. Ze kreeg afgelopen oktober zeven jaar celstraf. Maar in de gevangenis zit ze niet. Van E. is in hoger beroep gegaan en mag dat proces in vrijheid afwachten.

Tot verbazing van Raymond B. zit zijn ex deze middag als toehoorder op de tribune. Samen met haar nieuwe vriend. “Een week geleden, toen we een gesprek met jeugdzorg hadden over de kinderen, weigerde ze nog met mij in één kamer te zitten”, schampert hij. “Maar vandaag heeft ze daar blijkbaar geen moeite mee.”

Ondergedoken

B. heeft vanwege de geplande aanslag op zijn leven twee maanden ondergedoken gezeten. En lijdt volgens deskundigen aan “gecompliceerde PTSS”. Hij voelt zich nog altijd niet veilig. “Mijn cliënt loopt rond met een speciaal kastje rond”, vertelt zijn advocaat, Oliver Much. “Zodat hij op een veiligheidsknop kan drukken als dat nodig is.”

De advocaat constateert een verband tussen de scheiding en de aangiftes die daarop volgden. Hij benadrukt ook dat de jongste zoon – nota bene de jongen die zijn vader moest vermoorden – later onder ede heeft verklaard dat zijn aangifte over de mishandeling vals was. De zoon zou onder druk gezet zijn om zijn pa zwart te maken. Jerney van E., zo wil de advocaat inzichtelijk maken, deinsde werkelijk nergens voor terug.

Met modder gooien

De officier van justitie weegt de feiten anders. Volgens haar is er voldoende wettig en overtuigend bewijs om Raymond B. te veroordelen, vooral op grond van de oorspronkelijke verklaringen van de zonen.

Ze ziet ook wel dat er sprake is van een vechtscheiding, zegt ze, “waarin over en weer met modder wordt gegooid.” En ja, ze weet ook dat het hele gezin uit elkaar is gevallen en wil in haar strafeis rekening houden met de “afschuwelijke poging” om B. van het leven te beroven. Ondanks dat eist ze een taakstraf van 160 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van vier weken.

Heftig dossier

“Het is een heftig dossier”, zei de rechter al eerder. Normaal gesproken zou ze deze middag direct uitspraak doen. Maar of dat gaat lukken? Dat weet ze nog niet. De rechter zegt dat ze zich een minuut of tien – “misschien nog wat langer” – wil beraden.

Na een pauze, waarin Raymond B. op de gang wacht en zijn ex met haar advocaat in een apart kamertje zit, keert iedereen weer terug naar de zittingszaal. “Ik vind dit een ongelooflijk trieste zaak”, zegt de rechter als opmaat naar het vonnis. “Vooral voor de kinderen. Zij hebben nergens om gevraagd, maar zijn opgegroeid in een onveilig gezin. Dat is de kern. De kinderen hebben vreselijk klem gezeten.”

Dan komt het verlossende woord voor Raymond B.: vrijspraak. De rechter vindt dat er “te veel ruis” is om tot een veroordeling te komen.

Nieuwe vriend

Bij de verdachte springen de tranen in de ogen. Dat is ook nog zo als hij even later op de gang staat en zijn voormalige geliefde hand in hand naar de uitgang ziet lopen met haar nieuwe vriend. B. noemt haar “helemaal koekoek”.

De komende tijd, zegt hij, wil hij zich onder begeleiding van deskundigen gaan bezighouden met gezinshereniging. Drie van zijn vier kinderen hebben aangegeven dat ze weer graag bij hem willen wonen. Het gaat om de zoon, die hem ooit wilde neersteken, en zijn twee veel jongere dochters, die door alle tumult in een pleeggezin zijn ondergebracht.

Met zijn oudste zoon lukt het niet meer om in contact te komen. Hij was ook in de rechtszaal, deze middag. En loopt even ijzig als zijn moeder langs B. heen.

De officier van justitie vatte de effecten van de scheiding eerder bondig samen: “Alleen maar verliezers.”