Een grote groep strafrechtadvocaten weigert nog langer te werken onder de strenge regels die sinds kort gelden in de extra beveiligde instelling in Vught. Flinke vertragingen in grote strafzaken lijken onontkoombaar.

De advocaten hebben alle rechtbanken, gerechtshoven en officieren van justitie dinsdag met een brief op de hoogte gesteld van hun beslissing. Ze schrijven dat ze beseffen dat inhoudelijke zittingen, verhoren en andere proceshandelingen geen doorgang zullen kunnen vinden.

De stap is een gevolg van nieuwe regels die sinds 1 november gelden voor contact tussen advocaten en hun cliënten in de extra beveiligde instelling (ebi) in Vught en op de Afdeling Intensief Toezicht (AIT). Dat zijn de afdelingen waar de personen die als de zwaarste criminelen worden beschouwd vastzitten.

De belangrijkste maatregel is dat het contact tussen cliënten en advocaten mag worden gefilmd en dat de audio mag worden opgenomen. En juist daar hebben advocaten grote moeite mee. In de brief staat dat ze geen idee hebben van het aantal camera’s en de posities daarvan. Advocaten zelf zeggen dat ze hebben gezien dat de camera’s, tegen de afspraken in, zijn gericht op hun gezicht en dat van hun cliënt. De angst is dat er ook kan worden meegekeken op laptops en in aantekeningen.

Ook zeggen ze niet te weten hoe het cameratoezicht tijdens de gesprekken is geregeld, hoe de beelden worden opgeslagen en hoelang die worden bewaard. Vragen die daarover zijn gesteld aan het ministerie van Justitie en Veiligheid en de Dienst Justitiële Inrichtingen zijn volgens de advocaten onbeantwoord gebleven.

Regels moeten voorkomen dat criminele handelingen worden voortgezet

De nieuwe regels moeten voorkomen dat verdachten misbruik maken van hun advocaten om zo door te kunnen gaan met hun criminele handelingen. Een voorbeeld daarvan is Youssef Taghi, de neef en advocaat van Ridouan Taghi. Via Youssef Taghi kon de hoofdverdachte in het Marengo-proces boodschappen doorgeven aan zijn criminele organisatie. Ook twee andere oud-advocaten van Ridouan Taghi, Inez Weski en Vito Shukrula, worden hiervan verdacht.

Daarom wordt er sinds 1 november meegekeken met de beelden en kan er worden ingegrepen als er iets verdachts gebeurt. De advocaten zeggen dat niet duidelijk is wat precies als verdacht wordt beschouwd. Ze mogen in ieder geval niet een hand voor de mond houden als ze praten. Ook mogen er geen processtukken worden gedeeld.

Daardoor is een voorbereiding van een goede verdediging nauwelijks nog mogelijk, zeggen de strafrechtadvocaten. Vooral in strafzaken waarin het om ernstige feiten gaat. De opstellers van de brief, advocaten Sander Janssen en Laura Versluis, laten weten dat ze openstaan voor vragen en dat ze hopen dat de maatregelen snel worden opgeheven of aangepast. 46 collega-advocaten hebben de brief ondertekend.